Interpretacja Mamma mia - ABBA

Utwór „Mamma Mia” grupy ABBA to porywająca eksplozja popowej energii, która na głębszym poziomie skrywa opowieść o toksycznym cyklu miłości i rozstań, a także o nieodpartej sile przyciągania. Od pierwszych taktów, naznaczonych charakterystycznym brzmieniem marimby – instrumentu, który Benny Andersson odnalazł w studiu w ostatniej chwili i uznał, że jego „tykający” rytm idealnie pasuje do utworu – piosenka wciąga słuchacza w wir emocji. Ten pulsujący, niemal egzotyczny dźwięk stanowi kontrapunkt dla tekstu, który jest zaskakująco pełen goryczy i rezygnacji, co jest doskonałym przykładem dysonansu lirycznego, często spotykanego w twórczości ABBA.

Podmiot liryczny, najprawdopodobniej kobieta, znajduje się w patowej sytuacji. Śpiewa: „I've been cheated by you since I don't know when / So I made up my mind, it must come to an end.” To deklaracja rozczarowania i stanowczej decyzji o zakończeniu relacji, która od dawna przynosi ból. Powtarza, że już „nie wie, ile razy mówiła, że to koniec” („I can count all the times that I've told you we're through”), co podkreśla cykliczność problemu i brak realnej zmiany. Jednak już w kolejnych wersach ujawnia swoją słabość: „Look at me now, will I ever learn? / I don't know how / But I suddenly lose control. / There's a fire within my soul.” Pomimo racjonalnej decyzji i świadomości krzywd, serce nie potrafi się wyzwolić. Ta wewnętrzna walka to kwintesencja utworu.

Tytułowe „Mamma mia!” to włoska, emocjonalna fraza wyrażająca zaskoczenie, ból, ale też ekscytację – idealnie oddaje ona stan podmiotu lirycznego, który raz po raz ulega temu samemu uczuciu. Wykrzyknienie to symbolizuje rezygnację z kontroli nad własnymi emocjami w obliczu powrotu dawnego kochanka. „Mamma mia, here I go again. / My, my, how can I resist you?” to przyznanie się do porażki, do ponownego wpadania w pułapkę namiętności, której nie da się oprzeć. Jeden jedyny wzrok wystarczy, by zapomnieć o przeszłych urazach i poddać się urokowi: „Just one look and I can hear a bell ring. / One more look and I forget everything.”

Piosenka opowiada o miłości, która jest zarówno przyczyną cierpienia, jak i nieodpartym magnesem. Nawet groźby rozstania, jak „Bye, bye, leave me now or never”, są tylko grą, bo „Bye, bye doesn't mean forever”. To bolesna refleksja nad własną słabością i niemożnością uwolnienia się od kogoś, kogo mimo wszystko nadal się kocha lub za kim tęskni: „My, my, just how much I've missed you”. Tekst sugeruje, że ta relacja ma charakter „on-again, off-again”, co oznacza powracający, burzliwy związek, w którym jedna ze stron bywa niewierna.

„Mamma Mia” to utwór napisany przez Benny’ego Anderssona, Björna Ulvaeusa i Stiga Andersona, i był to ostatni numer nagrany na ich album „ABBA” z 1975 roku. Co ciekawe, początkowo piosenka nie miała być w ogóle wydana jako singiel; ABBA zaoferowała ją nawet brytyjskiemu zespołowi Brotherhood of Man, który odmówił. Dopiero ogromny sukces w Australii, gdzie utwór spędził dziesięć tygodni na pierwszym miejscu list przebojów, przekonał wytwórnię Epic Records w Wielkiej Brytanii do jego wydania. W styczniu 1976 roku „Mamma Mia” stała się drugim singlem ABBA, który osiągnął pierwsze miejsce w Wielkiej Brytanii, po „Waterloo” z 1974 roku. Björn Ulvaeus wspominał, że na początku teksty były dla nich „koniecznym złem”, ale wraz z poprawą znajomości angielskiego, zaczął czerpać przyjemność z pisania słów, które coś znaczą i których ludzie będą słuchać. Zespół często tworzył muzykę do roboczych tytułów wymyślonych przez menadżera Stiga Andersona, a Björn dopisywał właściwe teksty, czerpiąc inspirację z gotowego podkładu instrumentalnego.

Ogromna popularność i uniwersalność przesłania tej piosenki przyczyniły się do powstania słynnego musicalu o tym samym tytule, który z kolei doczekał się dwóch kinowych adaptacji, wprowadzając muzykę ABBA w kolejny wiek i kolejne pokolenia słuchaczy. „Mamma Mia” to przykład, jak pozornie lekki, taneczny hit może skrywać głęboką, ludzką emocję – walkę między rozumem a sercem, niemożność ucieczki od miłości, która rani, ale i wciąga bez reszty.