Interpretacja Партизанська - Хорта

Utwór „Партизанська” ukraińskiego zespołu Chorta to głęboka, symboliczna opowieść o oporze, wolności i bezkompromisowej walce o własną tożsamość w obliczu przytłaczającej przewagi wroga. Tekst piosenki, którego autorem jest Andrij Łoboda, z muzyką skomponowaną przez zespół Chorta, osadzony jest w bogatej tradycji ukraińskich pieśni partyzanckich, które od pierwszej połowy XX wieku inspirowały i jednoczyły społeczeństwo w czasach niepokojów, walcząc o niepodległość i wolność Ukrainy.

Piosenka otwiera się sceną nadchodzącego zagrożenia: „Oni już blisko, ci «czarni ludzie»”. Ten enigmatyczny zwrot od razu buduje atmosferę niepokoju i sugeruje, że wróg jest bezlitosny i bezosobowy. Obraz ptaków zrywających się do lotu z „dalekiej tamy” oraz ujadania psów i dźwięków waltorni, przygotowujących do polowania, natychmiast wprowadza nas w metaforę łowów. „Horty”, czyli tytułowi partyzanci, przedstawieni są jako dzikie zwierzęta, prawdopodobnie wilki lub charty (ukraińskie słowo „хорт” odnosi się do charta, a „вовк” to wilk, jednak kontekst piosenki silnie sugeruje wilki, zwłaszcza w końcowym fragmencie „Będziemy walczyć, bo jesteśmy wilkami”), na które poluje się z premedytacją. To celowy zabieg artystyczny; zespół Chorta, pochodzący z Zaporoża, sam swoją nazwą nawiązuje do tej drapieżnej, wolnej natury, jednocześnie identyfikując się z etnicznym hip-hopem i funkiem.

Centralnym motywem utworu jest heroiczna, acz nierówna walka. „Horty są silniejsze, ale ich jest wielu. Po pięć, po sześć, po siedem na jednego brata”. Te słowa malują obraz przytłaczających przeciwności, z jakimi borykają się obrońcy, jednak ich wewnętrzna siła i determinacja przewyższają liczebność wroga. Przyczyny ich walki są głęboko zakorzenione w wartościach: „Za to, że byli wolni, z dłoni nie jedli. Za to, że byli sobą, za to, że kochali”. To manifest niezależności, odmowy służenia i podążania za cudzymi regułami. Jest to walka o prawo do bycia sobą i do miłości, co jest „zwykłą zapłatą” okupioną krwią, niczym „biały śnieg zbierze krew, jak rozerwana wata”. Wrogowie postrzegają ich jako „zdobycz”, ale narrator koryguje to postrzeganie: „a to polowanie”, podkreślając, że Horty nie są biernymi ofiarami, lecz aktywnymi uczestnikami, gotowymi do kontrataku. Pełna solidarności i odwagi zwrotka „No co szary bracie, ładna pogoda na walkę. Uspokój drżenie w łapach, nie bój się, ja jestem z tobą” oraz powtarzający się refren „Nie bój się, ja jestem obok. Będziemy walczyć, dopóki choć jeden Chort żyje” wzmacniają poczucie braterstwa i nieugiętej woli walki aż do ostatniego tchnienia.

Drugi plan piosenki wprowadza element zdrady i odrzucenia. Pojawia się postać, która „kiedyś była częścią watahy”, lecz odeszła, uznając walkę za „beznadziejną” i wybierając bezpieczeństwo, choćby pozorne. Obraz porzuconego towarzysza, który „zamarzł na stepie zimowej nocy”, jest ostrzeżeniem przed ceną konformizmu. Ten, kto „już nie jest wilkiem, jest domowym zwierzątkiem”, otrzymuje „ciepły kojec, całą górę karmy”, lecz traci swoją prawdziwą naturę i wolność. To przejmujący kontrast między dzikim, nieujarzmionym duchem Hortów a udomowionym, pozbawionym godności bytem. Narrator z goryczą zauważa, że od tego „nie lepiej ani jemu, ani mnie”, bo zdrajca nie zobaczy „tej feerii” – ostatecznej, krwawej bitwy, która jest kulminacją ich oporu.

Finał piosenki jest apoteozą determinacji i nieprzejednania. Narrator przypomina, że „niczego nie wybaczył”: ani kul myśliwych, ani pułapek, ani ran odniesionych w walce. Te liczne blizny na ciele są świadectwem długiej i bolesnej historii oporu. Wycie niesione przez wiatr to pierwotny, wilczy zew, który przypomina, że to nie Horty rozpoczęły tę wojnę. Ostatnie wersy są deklaracją gotowości na śmierć, ale nie na poddanie: „Kto pierwszy do wiecznego snu? W krwawym zamęcie, nas nie ma. Wataha zmęczona, ale nie ucieka. Jest czas, dopóki nie zaczną rozmawiać dwururki. Walczymy, bo jesteśmy wilkami”. To esencja partyzanckiej ideologii – walka do końca, napędzana instynktem przetrwania i wiernością swojej naturze.

„Партизанська” to nie tylko piosenka o fizycznej walce, ale przede wszystkim o niezłomnym duchu, o dzikiej wolności wpisanej w DNA tych, którzy odmawiają bycia ofiarami. Jest to hymn dla wszystkich, którzy pomimo ogromnych strat i osobistych tragedii, stoją ramię w ramię, broniąc swojej niezależności i tożsamości. Utwór, wykonywany na przykład na Dniu Miasta Zaporoża w 2019 roku, rezonuje z ukraińską publicznością, odzwierciedlając ich historyczne i współczesne doświadczenia walki o wolność.