Interpretacja Laputa - Panchiko

"Laputa" Panchiko to utwór głęboko zakorzeniony w melancholii i tęsknocie, charakterystyczny dla lo-fi shoegaze'owego brzmienia zespołu. Tytuł piosenki jest wyraźnym nawiązaniem do japońskiego filmu animowanego Castle in the Sky (znanego w Polsce jako Laputa – podniebzny zamek) z 1986 roku w reżyserii Hayao Miyazakiego, który był pierwszym filmem Studia Ghibli. Sam Owain, wokalista Panchiko, wspomniał, że "Laputa opowiada o tęsknocie za czymś, co myślało się, że zostało utracone i czego nigdy więcej się nie zobaczy". Odniesienia do Laputy, zarówno filmowej, jak i tej z Podróży Guliwera, gdzie oznaczała "krainę, w której realizowano niepraktyczne projekty", nadają utworowi warstwy znaczeń dotyczących utraconych ideałów i niemożliwych dążeń.

Pierwsze wersy: "Daddy fell into the sun / 'Cause he's not with anyone" od razu wprowadzają posępny, enigmatyczny ton. Sugerują upadek i samotność, być może samobójstwo lub symboliczną klęskę wynikającą z izolacji. Obraz ten przywołuje mit Ikara, gdzie ambicja prowadzi do tragicznego końca. To obraz izolacji i upadku – z wyboru lub z konieczności – niosący za sobą gorzką refleksję nad ludzką pychą i samotnością towarzyszącą największym dążeniom.

Kolejne wersy: "She came falling to screaming skies / The answer's no, it's just too high" pogłębiają poczucie beznadziei. "Ona" spadająca z "krzyczącego nieba" może symbolizować anielską postać, ukochaną osobę, która odeszła, lub niewinne dziecko, które zostaje gwałtownie odrzucone przez świat. Odpowiedź "nie, to po prostu zbyt wysoko" podkreśla niemożność osiągnięcia czegoś, co jest poza zasięgiem, niezależnie od tego, czy są to aspiracje, ucieczka od rzeczywistości, czy ocalenie. W kontekście filmu Laputa – podniebzny zamek, bohaterowie, Pazu i Sheeta, pragną dotrzeć do Laputy, by udowodnić jej istnienie lub odnaleźć swoje korzenie, jednak wyspa jest dla nich na początku nieosiągalna, a samo dotarcie do niej wiąże się z wieloma trudnościami.

Refren: "Laputa was all we knew, and / How we got there, how we flew up / Heaven's doors are miles away / 'Cause you're stuck to the ground, you have to stay" jest sednem tęsknoty. Laputa staje się symbolem utraconego, idyllicznego świata, miejsca ucieczki od trudnej rzeczywistości. Może to być wspomnienie dzieciństwa, wyidealizowana przeszłość lub nieosiągalne marzenie, które pozostało daleko w górze. Wersy o "drzwiach niebios" oddalonych o mile i przymusie pozostania na ziemi odzwierciedlają poczucie uwięzienia i niemożności realizacji najgłębszych pragnień. Jest to egzystencjalna refleksja nad naszym fizycznym związaniem z ziemią, które symbolizuje emocjonalne i sytuacyjne ograniczenia, uniemożliwiające pełne zrealizowanie aspiracji lub ucieczkę od niepożądanych realiów. Filmowa Laputa, która finalnie unosi się daleko w niebo, poza zasięgiem ludzkiego wykorzystywania, również symbolizuje utraconą utopię.

Wersy: "The robots died in a flash / The robots died of it last" są szczególnie intrygujące. W filmie Miyazakiego roboty na Lapucie żyją w harmonii z naturą, ale mogą stać się potężną bronią w rękach ludzi pragnących władzy. W tekście Panchiko śmierć robotów może symbolizować zniszczenie ludzkiej pomysłowości i postępu, niekoniecznie z ich własnej winy, ale przez tych, którzy je stworzyli. Jest to potężne stwierdzenie o ograniczeniach i autodestrukcyjnym aspekcie ludzkiej kreatywności. Może to być również komentarz na temat upadku technologii, gdy jest ona wykorzystywana do niewłaściwych celów, lub po prostu nieuchronności końca, nawet dla najbardziej zaawansowanych stworzeń.

Historia Panchiko jest równie enigmatyczna jak ich muzyka. Zespół powstał w Nottingham w Anglii w latach 1997-1998. Ich demo "D>E>A>T>H>M>E>T>A>L", zawierające "Laputę", zostało wydane w zaledwie 30 egzemplarzach w 2000 roku. Przez lata pozostawali nieznani, aż do 2016 roku, kiedy to anonimowy użytkownik 4chan odkrył jedną z tych płyt w sklepie charytatywnym i opublikował jej zdegradowane pliki online. Brzmienie zniekształcone przez "disc rot" (korozję płyty) przypadkowo stało się częścią ich kultowego statusu, nadając muzyce dodatkową warstwę lo-fi estetyki. Ich odnalezienie w 2020 roku i ponowne nagranie "D>E>A>T>H>M>E>T>A>L" z czystym dźwiękiem, a także wydanie nowych utworów, było zaskoczeniem dla samych członków zespołu, którzy nie spodziewali się takiego odzewu po latach nieobecności. Owain w wywiadzie dla VICE z 2022 roku wspominał: "Czekałem, co? Czy robisz sobie ze mnie żarty? Czy ludzie naprawdę to lubią?". To fascynująca historia utraty i ponownego odkrycia, która doskonale rezonuje z tematami obecnymi w "Lapacie".

"Laputa" jest piosenką, która idealnie wpisuje się w muzyczny styl Panchiko, łączący indie rock, shoegaze, dream pop i indietronikę, z melancholijnymi podtekstami i lo-fi brzmieniem. Sam utwór jest często opisywany jako mający "końcowokredytowe" wrażenie, pełen emocji i świetnie skomponowany, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że powstał, gdy członkowie zespołu byli w szkole średniej. Ta muzyczna podróż w nieznane, pełna zniekształconych sampli i posępnego nastroju, sprawia, że "Laputa" to utwór, który przenosi słuchacza do "innego wszechświata, gdzie wszystko jest nieznane". Ostatecznie, piosenka Panchiko jest złożoną medytacją nad utratą, niemożliwymi marzeniami i tym, jak ciężar ziemskiej egzystencji trzyma nas z dala od nieosiągalnych "drzwi niebios", jednocześnie celebrując ulotne piękno przeszłości i wyidealizowanych wspomnień.