Interpretacja The Hanging Tree - Igrzyska Śmierci

Piosenka „The Hanging Tree” z uniwersum „Igrzysk Śmierci” to utwór o niezwykle bogatej i mrocznej historii, który ewoluuje od dziecięcej rymowanki do potężnego hymnu rebelii. Jej teksty, napisane przez samą Suzanne Collins, autorkę serii, po raz pierwszy pojawiły się w powieści Kosogłos. Melodyjną i hauntingową oprawę muzyczną stworzyli Jeremiah Fraites i Wesley Schultz z zespołu The Lumineers, we współpracy z kompozytorem Jamesem Newtonem Howardem, który odpowiadał za produkcję utworu. Co ciekawe, reżyser Francis Lawrence poprosił ich o stworzenie prostej, łatwej do nucienia melodii, którą mógłby zaśpiewać zarówno jeden człowiek, jak i tysiące.

W kontekście filmowym, „The Hanging Tree” stała się niezapomnianym momentem, głównie dzięki wykonaniu Jennifer Lawrence, odgrywającej rolę Katniss Everdeen. Aktorka, jak sama przyznała i jak potwierdził reżyser, była niezwykle zdenerwowana śpiewaniem na planie, do tego stopnia, że „trochę płakała” przed pierwszym ujęciem. Początkowo prosiła nawet, by to Lorde, która współtworzyła ścieżkę dźwiękową filmu, nagrała piosenkę, a ona tylko udawałaby śpiew. Mimo jej obaw, jej cicha wrażliwość w wykonaniu została bardzo dobrze przyjęta, a utwór odniósł komercyjny sukces, debiutując na 12. miejscu listy Billboard Hot 100 i zdobywając status platynowej płyty w Kanadzie i podwójnej platyny w USA.

Sama piosenka to ballada ludowa z elementami muzyki Appalachów, porównywana do klasycznych, mrocznych "murder ballads" oraz do utworu „Strange Fruit” Billie Holiday, który stał się hymnem ruchu na rzecz praw obywatelskich. Jej pierwotne znaczenie jest wielowarstwowe i celowo niepokojące. W książkach, Katniss wspomina, że nauczył ją jej ojciec, lecz matka surowo zabroniła śpiewania jej w domu, uznając tekst za zbyt pokręcony dla dziecka.

Tekst rozpoczyna się od zaproszenia do „drzewa wisielców”, miejsca egzekucji. Pierwsza zwrotka opowiada o „człowieku, którego powiesili, mówią, że zamordował trzech”. Ta niejednoznaczność, „mówią, że”, sugeruje, że oskarżenia mogą być fałszywe, a skazaniec niewinny, czyniąc go męczennikiem. To miejsce staje się punktem zbornym dla „dziwnych rzeczy”, a propozycja spotkania o północy dodaje elementu tajemniczości i buntu.

W kolejnych zwrotkach piosenka zdaje się być śpiewana z perspektywy samego powieszonego mężczyzny. Prosi on swoją ukochaną, aby „uciekła” („Where dead man called out for his love to flee”). Jednak z każdą kolejną zwrotką, to zaproszenie staje się coraz bardziej makabryczne. Wers „Where I told you to run, so we'd both be free” na początku sugeruje ucieczkę ku wolności, ale Katniss, z jej doświadczeniami, interpretuje to jako wezwanie do dołączenia do niego w śmierci, by uciec od okrucieństwa świata. To niezwykle tragiczna wizja wolności, osiągalnej jedynie poprzez ostateczne poświęcenie.

Kluczową zmianą między wersją książkową a filmową, na którą zwraca uwagę tekst utworu, jest linijka „Wear a necklace of hope” zamiast „Wear a necklace of rope”. W oryginalnej powieści Collins, jest to „naszyjnik ze sznura”, wyraźne nawiązanie do sznura wisielczego i dołączenia do śmierci. Jednak na potrzeby filmowej propagandy Plutarch Heavensbee, reżyser propagandowy rebelii, celowo zmienił słowo „lina” na „nadzieja”, aby złagodzić makabryczny wydźwięk i uczynić utwór bardziej inspirującym hymnem, zachęcającym do walki, a nie do samobójstwa. Ta zmiana jest symboliczna, przekształcając pieśń o desperacji w okrzyk bojowy.

Znaczenie piosenki zostało jeszcze bardziej pogłębione w prequelu Ballada ptaków i węży, gdzie okazuje się, że „The Hanging Tree” napisała Lucy Gray Baird, pierwsza zwyciężczyni z Dystryktu 12. Stworzyła ją po tym, jak była świadkiem egzekucji Arlo Chance'a, oskarżonego o zamordowanie trzech osób w Dystrykcie 12. Jego kochanka, Lil, próbowała dowieść jego niewinności. W ten sposób pieśń zyskała jeszcze głębsze korzenie w historii Panem i stała się łącznikiem między pokoleniami rebeliantów, a nawet osobistym elementem historii prezydenta Snowa i Lucy Gray.

Ostatecznie, „The Hanging Tree” jest ponurą kołysanką i pieśnią protestu, która symbolizuje zarówno strach przed opresją Kapitolu, jak i odwagę do walki o wolność, niezależnie od ceny. To przypomnienie o niezmiennej cenie buntu i osobistym poświęceniu, które towarzyszyło każdemu zrywowi w Panem. Katniss, śpiewając ją, nie tylko wyraża swój wewnętrzny ból i traumę, ale także mimowolnie staje się symbolem i głosem rewolucji, inspirując całe dystrykty do powstania.