Interpretacja Baker Street - Gerry Rafferty

„Baker Street” Gerry’ego Rafferty’ego to znacznie więcej niż tylko chwytliwa melodia saksofonu. To głęboko osobista, autobiograficzna opowieść o rozczarowaniu, miejskim zagubieniu i poszukiwaniu sensu, która z czasem stała się uniwersalnym hymnem dla wszystkich, którzy czują się „dead on their feet” (padnięci na nogi) w wirze codzienności. Utwór, wydany w 1978 roku na albumie „City to City”, trafił na szczyty list przebojów, zajmując drugie miejsce w USA i trzecie w Wielkiej Brytanii, a nawet zdobył nagrodę Ivor Novello w 1979 roku za najlepszą piosenkę muzycznie i tekstowo.

Początkowe wersy malują obraz zmęczonego i zrezygnowanego człowieka, który po „kolejnym szalonym dniu” chce po prostu „drink the night away” (opić noc) i zapomnieć o wszystkim. To poczucie pustki potęguje „city desert” (miejska pustynia), która, choć pełna ludzi, wydaje się „have no soul” (nie mieć duszy). Ten fragment doskonale oddaje stan Rafferty’ego w czasie, gdy powstawała piosenka. Po rozpadzie jego poprzedniego zespołu, Stealers Wheel, w 1975 roku, artysta uwikłał się w długie i wyczerpujące spory prawne, które przez trzy lata uniemożliwiały mu wydawanie nowego materiału. Regularnie podróżował między swoim domem w Glasgow a Londynem, gdzie spotykał się z prawnikami, często zatrzymując się u przyjaciela mieszkającego właśnie przy Baker Street. Ta ulica, znana z fikcyjnej rezydencji Sherlocka Holmesa, stała się dla niego symbolem alienacji i poszukiwania azylu.

Tekst odzwierciedla jego frustrację i poczucie uwięzienia w branży muzycznej, która zamiast twórczości przynosiła mu prawne zawirowania. Córka Rafferty’ego, Martha, wspominała, że na inspirację utworu wpłynęła również książka Colina Wilsona „The Outsider”, która bada tematy alienacji i kreatywności.

W piosence pojawia się także postać przyjaciela, który mieszka przy Baker Street i ma własne, niespełnione marzenia o kupnie ziemi i osiedleniu się w „quiet little town” (spokojnym małym miasteczku), porzuceniu alkoholu i przelotnych romansów. Jednak podmiot liryczny wie, że ten przyjaciel „always keep movin'” (zawsze będzie w ruchu), jest „the rollin' stone” (wędrownym kamieniem), co wskazuje na cykliczność jego rozczarowań i niemożność wyrwania się z nałogów. Co ciekawe, ta postać przyjaciela była inspirowana prawdziwą osobą – sesyjnym gitarzystą Iainem Campbellem, z którym Rafferty spędzał noce na graniu na gitarze w jego mieszkaniu. Rafferty w tekście utworu wyraża również własne wewnętrzne demony, które, jak się później okazało, niestety nie zostały pokonane – zmagał się z alkoholizmem przez większą część życia.

Kultowy saksofonowy riff, który rozpoczyna i przeplata utwór, stał się jego znakiem rozpoznawczym i jednym z najbardziej rozpoznawalnych w historii muzyki pop. Zagrał go muzyk sesyjny Raphael Ravenscroft, który za swoją pracę otrzymał jednorazową opłatę w wysokości 27 funtów. Istnieje miejska legenda, że czek, którym mu zapłacono, zaginął lub był nieważny, choć sam Ravenscroft później to zdementował. Ravenscroft w wywiadach przyznawał, że sam był zirytowany swoim wykonaniem, twierdząc, że solo jest „out of tune” (rozstrojone). Mimo to, jego wkład w melodię był nieoceniony. Rafferty początkowo planował instrumentalny break na gitarę, a demo utworu z 2011 roku potwierdza, że sam zagrał ten riff na gitarze. Producent Hugh Murphy zasugerował jednak saksofon, a Ravenscroft „wypełnił puste fragmenty”. To „bluesowe, rozdzierające” solo przyczyniło się do renesansu sprzedaży saksofonów i ich obecności w muzyce pop lat 70. i 80..

Ostatnie wersy piosenki, „And when you wake up it’s a new morning, The sun is shining, it’s a new morning, But you’re going, you’re going home” (A kiedy się budzisz, jest nowy ranek, słońce świeci, jest nowy ranek, ale ty idziesz, idziesz do domu), bywają interpretowane dwojako. Z jednej strony mogą symbolizować nadzieję na wyjście z impasu i powrót do domu, do Szkocji, gdzie Rafferty odnalazłby spokój po rozwiązaniu problemów prawnych. Z drugiej strony, niektórzy widzą w nich melancholijne pożegnanie z marzeniami, a nawet aluzję do ostatecznego pokoju lub śmierci. Bez względu na interpretację, „Baker Street” pozostaje poruszającą opowieścią o walce, samotności i poszukiwaniu sensu w obliczu miejskiego zgiełku i osobistych demonów, która wciąż rezonuje z milionami słuchaczy na całym świecie.