Piosenka "Environmental Anxiety" autorstwa Raye, pochodząca z jej debiutanckiego albumu "My 21st Century Blues" wydanego 3 lutego 2023 roku, to niezwykle szczery i bezpośredni komentarz na temat współczesnego świata, łączący globalne problemy ekologiczne z głębokimi lękami społecznymi i indywidualnymi. Album, który jest wynikiem siedmiu lat walki artystki o swobodę twórczą po odejściu z poprzedniej wytwórni, odznacza się surową uczciwością i porusza szeroki zakres trudnych tematów. "Environmental Anxiety" jest jednym z tych kluczowych utworów, które Raye wykorzystuje do wyrażenia swoich niepokojów dotyczących przyszłości planety i społeczeństwa.

Utwór rozpoczyna się od powtarzanego, fatalistycznego pytania: „How did you ever think it wasn't bound to happen?” (Jak mogliście kiedykolwiek pomyśleć, że to się nie wydarzy?), które natychmiast narzuca ton nieuchronności i krytyki wobec zbiorowej ignorancji. Raye oskarża o "trucie wodospadów" i "podpalanie rzek nadziei", co stanowi dosłowne odniesienie do dewastacji środowiska. Te obrazy ekologicznej katastrofy są centralnym punktem tytułowej "anxiety" (lęku).

W kolejnych wersach piosenka rozszerza swoją perspektywę, łącząc kryzys klimatyczny z szerszymi problemami społecznymi. Artystka bez ogródek piętnuje polityczną korupcję, odwołując się do postaci Borisa Johnsona ("Boris Johnson's sniffing coke") i wskazując na rozczarowanie pokolenia, które miało nadzieję na lepszą przyszłość ("Not the future we had hoped"). Zwraca uwagę na problemy ze zdrowiem psychicznym młodych ludzi, opisując dwunastoletnią dziewczynkę, która nienawidzi swojego życia i siebie samej, uzależnioną od mediów społecznościowych ("She hates her life, she hates herself and she's 12 years old"). To podkreśla, jak presja społeczna i cyfrowy świat wpływają na najmłodszych, czyniąc aplikacje społecznościowe "nowymi bogami" napędzanymi dopaminą z lajków i udostępnień. W tym kontekście, ucieczka w "narkotyki, seks i leki na lęki" jawi się jako desperacka próba znalezienia ukojenia w obliczu przytłaczającej rzeczywistości.

Raye krytykuje również systemowe problemy, takie jak ignorowanie prawdy ("Sweep the truth under the rug"), karmienie ludzi "plastikowymi uprawami GMO" i perspektywę utraty pracy na rzecz robotów, co podważa poczucie celu i autonomii. Podkreśla hipokryzję społeczeństwa, które "odwraca ślepe oko", gdy ktoś upada, zamiast szukać przyczyn systemowych ("A system failed, two kids in jail / And the rich get rich and the rest get sunk"). Artystka bezlitośnie wylicza liczne formy opresji, takie jak klasizm, seksizm, rasizm, ableizm, faszyzm, ageizm i homofobia, oskarżając światowych przywódców o zniszczenie przyszłości, udając, że nikt tego nie zauważył ("Country leaders fucked our futures and they think we haven't noticed").

W dalszej części utworu powraca do intensywnych obrazów katastrofy ekologicznej: "Forests burning, oil spills, melting ice and methane gas / Toxic waste and plastic fish, we're digging holes to hide our trash". Kontrastuje to z powszechnym przesłaniem jedności w piosenkach, podczas gdy w rzeczywistości ludzie "rysowali granice na swoich ziemiach" i przez tysiące lat toczyli wojny. Przeszywająca konkluzja: "When the planet is dead we will all hold hands" sugeruje tragiczną, wymuszoną jedność w obliczu ostatecznej zagłady.

Ciekawostką jest, że Raye w wywiadzie dla Uproxx wyznała, że piosenka była częściowo inspirowana Davidem Attenborough i jego dokumentami, a także jej podziwem dla jego pasji do planety. Artystka chciała stworzyć "chaotyczny utwór", który oddałby uczucie przytłoczenia i bezsilności, które wielu ludzi odczuwa, wierząc, że jako jednostki mają "zero siły, aby coś zmienić". Ta "chaotyczna" struktura, z szybkim tempem i listą problemów, została zauważona w recenzjach, choć niektórzy krytycy uznali ją za nieco "szorstką" lub "zbyt dosłowną". Mimo to, utwór jest chwalony za odwagę w eksperymentowaniu i wyrażaniu trudnych, lecz istotnych tematów.

Zakończenie piosenki, z alarmującym komunikatem: „(Attention citizens / Please evacuate the country in an orderly fashion / And leave behind any personal belongings that you don't need)”, stanowi mroczne, dystopijne ostrzeżenie, które podkreśla ostateczny i nieodwracalny charakter zbliżającej się katastrofy. Piosenka "Environmental Anxiety" to potężny hymn świadomości ekologicznej i społecznej, wyrażający strach i frustrację młodego pokolenia, które domaga się zmian i marzy o lepszej przyszłości. To także głęboko osobiste odbicie wewnętrznych lęków Raye, która poprzez muzykę przetwarza własne doświadczenia i obserwacje współczesnego świata.