Interpretacja Rande - Michal Horák

Michal Horák, młody i utalentowany czeski piosenkarz i autor tekstów, znany ze swojego specyficznego humoru i chwytliwych melodii, w utworze „Rande” zabiera nas w podróż po swoich niefortunnych, a zarazem komicznych, doświadczeniach miłosnych. Piosenka, wydana w 2020 roku, szybko zdobyła popularność, czego dowodem jest ponad milion i ćwierć wyświetleń teledysku na YouTube. Utwór powstał w trudnym okresie pandemii, co z pewnością dodało mu odrobinę lekkości i dowcipu, kontrastując z powszechnym niepokojem. Horák sam komponuje muzykę i pisze teksty, często zapraszając do współpracy przyjaciół, jak w przypadku „Rande”, gdzie na skrzypcach zagrał Adam Černík.

Głównym motywem, przewijającym się przez cały utwór, jest powtarzające się jak mantra stwierdzenie: „Víš, já popravdě / Nikdy nebyl na rande / Co by se povedlo / Co by se povedlo” (Wiesz, ja szczerze / Nigdy nie byłem na randce / Która by się udała / Która by się udała). To wyznanie od razu buduje relację z odbiorcą, czyniąc podmiot liryczny bliskim i autentycznym. Piosenka jest rodzajem anegdoty, skierowanej bezpośrednio do adresatki, a w tle pobrzmiewa nadzieja, że „Však tentokrát bych zkusil rád to nezvorat” (Tym razem chciałbym spróbować tego nie zepsuć). To zabawne zestawienie pesymistycznego doświadczenia z cichą nadzieją na sukces nadaje utworowi uroczy, autoironiczny ton.

W pierwszej zwrotce poznajemy „Eliškę”, z którą randka skończyła się... dość niecodziennie. „Z nervozity poblil ji hned u dveří / A šel domů” (Z nerwów zwymiotowałem na nią od razu przy drzwiach / I poszedłem do domu). To brutalnie szczere, a zarazem przezabawne wyznanie, doskonale oddaje zakłopotanie i stres towarzyszące pierwszym miłosnym spotkaniom, zwłaszcza w młodym wieku. Michal Horák, jak sam przyznaje w jednym z wywiadów, często używa humoru i gier słownych w swojej twórczości, a jego single cieszą się dużym uznaniem. Właśnie ta zdolność do opowiadania o trudnych czy zawstydzających sytuacjach w lekki i dowcipny sposób sprawia, że jego piosenki są tak popularne.

Kolejna randka, tym razem z „Alicí w pivnici přes ulici” (Alicją w pubie po drugiej stronie ulicy), zaczęła się obiecująco, „dokud jsme byli o vodě” (dopóki piliśmy wodę). Sytuacja wymknęła się spod kontroli, gdy „Pak začly lítat tequily / Prej abychom se sblížili / Já probudil se jenom ve svý košili / U Billy” (Potem zaczęły latać tequile / Podobno, żebyśmy się zbliżyli / Obudziłem się tylko w swojej koszuli / U Billy'ego). Ta sekwencja wydarzeń, choć fikcyjna (Horák w wywiadzie z 2021 roku stwierdził: „Schválně nechávám Rande pod rouškou tajemství, aby to bylo ještě vtipnější. Klidně se mi to mohlo doopravdy stát, ale nemuselo”), maluje obraz randki, która zamienia się w chaotyczną imprezę i kończy się typowym dla młodzieńczych wybryków blackoutem. Humor polega tu na kontraście między intencją „zbliżenia się” a kompletną utratą kontroli i brakiem pamięci o wydarzeniach.

Ostatnia przedstawiona historia dotyczy randki z „Terezou”, na którą został zaproszony na obiad do jej rodziców. I choć wydawałoby się, że spotkanie z rodzicami to już poważniejszy etap znajomości, bohater utworu zdołał i to zepsuć w swoim niepowtarzalnym stylu: „Tak matce knír jsem pochválil / A drahej ubrus podpálil / A záchodovým okýnkem se oddálil / Takže vlastně ještě jedno z lepších rande” (Więc pochwaliłem matce wąsy / I podpaliłem drogi obrus / I oddaliłem się przez okienko w toalecie / Więc właściwie to była jedna z lepszych randek). Ta ostatnia fraza to kwintesencja ironii Horáka, który nawet najbardziej katastrofalne wydarzenia potrafi przekształcić w humorystyczną anegdotę. Jest to swego rodzaju coping mechanism – zamiast rozpaczać nad nieudanymi próbami, obraca je w żart.

Warto zaznaczyć, że teledysk do „Rande” nagrano w warunkach domowych, co było odpowiedzią na obostrzenia związane z pandemią COVID-19. Michal Horák zaprosił do niego aktorkę Berenikę Suchánkovą i „jednego zaskakującego gościa na koniec”. Prostota i autentyczność teledysku, nagranego „na kolanach” w salonie, tylko wzmocniła przekaz piosenki, pokazując, że nawet w trudnych czasach można tworzyć coś lekkiego i zabawnego. Co ciekawe, Michal Horák wykorzystuje ten sam country'owy styl grania na gitarze w wielu swoich piosenkach, co dodaje im spójnego, rozpoznawalnego brzmienia.

Piosenka „Rande” to nie tylko zbiór komicznych opowieści o nieudanych spotkaniach. To także piosenka o ludzkiej niedoskonałości, o tym, jak bardzo potrafimy się stresować i popełniać gafy, gdy zależy nam na zrobieniu dobrego wrażenia. Jednocześnie, poprzez swój humor i autoironię, Horák dodaje otuchy wszystkim, którzy mieli podobne doświadczenia, pokazując, że takie wpadki są częścią życia i można się z nich śmiać. To uniwersalna opowieść o nadziei na udaną randkę, pomimo wcześniejszych porażek, przekazana z charakterystyczną dla Michala Horáka lekkością i urokiem.