Interpretacja House of the Rising Sun - Wilbert Eckart & Volksmusik Stars

Piosenka „House of the Rising Sun” w wykonaniu Wilberta Eckarta & Volksmusik Stars, zatytułowana oryginalnie „Haus in Neu-Berlin” lub „House of the Rising Sun (Interpretation Des Traditionellen Folk-Klassikers)”, stanowi fascynującą, niemieckojęzyczną adaptację słynnej amerykańskiej ballady folkowej. Utwór ten nie jest jedynie tłumaczeniem, ale głęboką reinterpretacją, która umieszcza klasyczną narrację w zupełnie nowym, specyficznym kontekście. Wersja Wilberta Eckarta zyskała szczególną popularność jako element ścieżki dźwiękowej do gry wideo Wolfenstein: The New Order, wydanej w 2014 roku. W uniwersum gry, alternatywnej rzeczywistości, w której III Rzesza wygrała II wojnę światową, utwór ten jest prezentowany jako nagranie fikcyjnej wytwórni Neumond Recording Company. Ten zabieg celowo nadaje piosence specyficzny, propagandowy posmak i przenosi jej oryginalne przesłanie w realia totalitarnego państwa.

Tekst utworu opowiada historię nieszczęśliwego młodego człowieka, który znalazł się w „Haus Abendrot” (Domu Zachodzącego Słońca) w „Neu-Berlin” (Nowym Berlinie), miejscu będącym „ruiną wielu dobrych chłopców”. Narrator wyraża głęboki żal i poczucie straconych szans, lamentując, że gdyby tylko posłuchał swojego „Anführera” (przywódcy/dowódcy), byłby dziś w domu. Słowa te, w kontekście gry Wolfenstein, nabierają wyjątkowo groteskowego i ironicznego znaczenia, odnosząc się do indoktrynacji i totalitarnego reżimu. Zwrot „Anführer” jest tu jednoznacznie kojarzony z postacią wodza, co potęguje wrażenie satyry na system autorytarny. Bohater, będąc „młodym i głupim”, „biednym chłopcem”, został sprowadzony na „złą drogę i był podły”. To poczucie winy i bezsilności jest centralnym motywem, który łączy niemiecką wersję z oryginalną balladą, choć jego źródło jest inne.

W dalszej części tekstu, narrator kieruje ostrzeżenie do swojej młodszej siostry, aby unikała tego miejsca, „Domu Abendrot” w Nowym Berlinie. Jest to bezpośrednie nawiązanie do pierwotnego przesłania „House of the Rising Sun”, gdzie bohaterka (lub bohater, w zależności od wersji) ostrzega innych przed podobnym losem. Jednak w adaptacji Wilberta Eckarta, matka narratora jest krawcową, która „sprzedawała ten mundur”, a jego ukochana to alkoholiczka, która „chętnie pije w Nowym Berlinie”. Te szczegóły, zwłaszcza motyw „munduru”, jeszcze mocniej zakotwiczają piosenkę w realiach wojny i reżimu, sugerując udział rodziny w systemie, który finalnie zrujnował życie bohatera. Mundur może symbolizować zarówno służbę wojskową, jak i ogólną konformizację z ideologią totalitarną, co ostatecznie prowadzi do utraty wolności i tożsamości.

Kulminacyjnym punktem utworu jest rezygnacja narratora, który stwierdza, że wraca do Nowego Berlina, „napędzany swoją biedą”, i tam, w „Haus Abendrot”, spędzi resztę swoich dni. To poczucie nieuchronności losu i braku ucieczki jest potężnym elementem ballady, który został zachowany i wzmocniony w niemieckiej wersji. Niezależnie od pierwotnych błędów czy wpływu społeczeństwa, bohater czuje się przywiązany do miejsca, które go zniszczyło. „Dom Abendrot” staje się tu metaforą pułapki bez wyjścia, symbolizując nie tylko fizyczne miejsce, ale także system polityczny, który raz pochłoniętych ludzi nie wypuszcza. To gorzkie przyjęcie własnego przeznaczenia odzwierciedla melancholijny ton utworu.

Warto zaznaczyć, że oryginalna ballada „House of the Rising Sun” opowiadała zazwyczaj o życiu osoby, która zmarnowała je w domu uciech (najczęściej burdelu) w Nowym Orleanie. Była to pieśń o biedzie, prostytucji, hazardzie i alkoholizmie, a jej pochodzenie jest niejasne, choć najstarsze znane nagrania pochodzą z lat 30. XX wieku. Wersja Animalsów z 1964 roku, śpiewana z męskiej perspektywy, stała się światowym hitem. Wilbert Eckart & Volksmusik Stars, tworząc swoją adaptację, wzięli tę uniwersalną opowieść o upadku i przekształcili ją w ostrą krytykę systemu totalitarnego, używając znanych motywów muzycznych do wyrażenia zupełnie nowego przesłania. Ich utwór, wydany w 2014 roku, stanowi więc genialny przykład tego, jak klasyka może zostać wykorzystana do celów artystycznych i narracyjnych, nadając jej współczesne i prowokacyjne znaczenie. Chociaż Wilbert Eckart i Volksmusik Stars to nazwa fikcyjna, stworzona na potrzeby gry Wolfenstein, to ich „Haus in Neu-Berlin” z pewnością pozostawiło niezatarte wrażenie na słuchaczach, zmuszając do refleksji nad ceną posłuszeństwa i iluzją powrotu do „domu” w obliczu opresyjnej rzeczywistości.