Interpretacja Asereje - Las Ketchup

Piosenka „Aserejé” hiszpańskiego tria Las Ketchup to bez wątpienia jeden z największych hitów lata 2002 roku, który podbił listy przebojów w ponad 20 krajach i sprzedał się w milionach egzemplarzy na całym świecie, stając się fenomenem kulturowym porównywanym do „Macareny”. Utwór, utrzymany w stylistyce europopu i reggae, opowiada o charyzmatycznym mężczyźnie o imieniu Diego, który wchodzi do nocnego klubu. Tekst szczegółowo opisuje jego nadejście: „Mira lo que se avecina / a la vuelta de la esquina / viene Diego rumbeando” („Spójrz, co nadchodzi / tuż za rogiem / Diego idzie, rumbując”). Diego jest postacią pełną wdzięku i radości, z „luną en las pupilas” (księżycem w źrenicach) i strojem, który „parece de contrabando” (wygląda na kontrabandę), co może sugerować jego tajemniczy, nieco niekonwencjonalny charakter lub nawet stan odurzenia. Określenie „rastafari afrogitano” dodatkowo podkreśla jego barwną, afrokubańsko-cygańską tożsamość, pełną swobody i radości.

Gdy Diego pojawia się w klubie, gdzie „más no cabe un alma” (nie mieści się już żadna dusza), jest „poseído por el ritmo ragatanga”. DJ, który go dobrze zna, puszcza „el himno de las doce” (hymn dwunastej), czyli „la canción más deseada” dla Diego, którą ten „baila, goza y canta” (tańczy, bawi się i śpiewa). I tu pojawia się sedno i największa zagadka piosenki – refren „Aserejé, ja deje tejebe tude jebere / sebiunouba majabi an de bugui an de buididipí”. Wiele osób przez lata zastanawiało się nad jego znaczeniem, a najpopularniejsza i oficjalna interpretacja jest fascynująca. Okazuje się, że to gibberish, czyli zmyślone słowa, są fonetyczną interpretacją (lub wręcz „przekręconym” śpiewaniem) pierwszych wersów klasycznego utworu hip-hopowego „Rapper's Delight” grupy Sugarhill Gang z 1979 roku. Angielskie słowa „I said a hip hop, the hippie the hippie to the hip hip hop...” w ustach Diego, który prawdopodobnie nie zna angielskiego i jest być może pod wpływem używek, przekształciły się w te legendarne, nonsensowne frazy. Manuel Ruiz, autor piosenki, potwierdził, że inspiracją było właśnie „Rapper's Delight”, rozwiewając tym samym wiele spekulacji. Ten zabawny zabieg językowy, polegający na fonetycznym naśladowaniu obcojęzycznego rapu, sprawił, że refren stał się niezwykle chwytliwy i łatwy do zapamiętania dla publiczności na całym świecie, niezależnie od języka.

Co ciekawe, mimo prostej i radosnej treści, utwór Las Ketchup wywołał niemałe kontrowersje, zwłaszcza w krajach latynoskich. Szybko pojawiły się teorie spiskowe, często rozsyłane drogą mailową, sugerujące, że „Aserejé” zawiera ukryte satanistyczne przesłania. Spekulowano, że samo słowo „Aserejé” można odczytać jako „a ser hereje” („być heretykiem” lub „heretycka istota”), a fragment „ja de je de jebe tu de jebere” miał być odniesieniem do imienia Jahwe i znaczyć „Jehowo, porzuć swoją istotę”. Inne wersy, takie jak „Y donde mas no cabe un alma” (gdzie nie mieści się już żadna dusza), interpretowano jako odniesienie do piekła, a „el himno de las doce” (hymn dwunastej) miał rzekomo nawiązywać do rytuałów satanistycznych odprawianych o północy. W Hondurasie piosenka została nawet zakazana, a jedna z meksykańskich stacji radiowych wstrzymała jej emisję z powodu tych oskarżeń. Las Ketchup stanowczo zaprzeczyły tym zarzutom, podkreślając, że tekst jest po prostu bełkotem i nie ma żadnych ukrytych demonicznych znaczeń.

Niezależnie od kontrowersji, „Aserejé” pozostało w pamięci jako jeden z najbardziej rozpoznawalnych „one-hit wonders” początku XXI wieku, z charakterystycznym układem tanecznym, który towarzyszył jej globalnemu sukcesowi. Piosenka była nagrywana w wersjach hiszpańskiej, spanglish i portugalskiej (znanej jako „Ragatanga” w wykonaniu brazylijskiego zespołu Rouge). Nawet dwie dekady po premierze, utwór nadal cieszy się popularnością i odżył na platformach takich jak TikTok, dowodząc swojej ponadczasowej, choć nieco absurdalnej, chwytliwości i zdolności do wywoływania radości. Dziś jest symbolem beztroski i wakacyjnej energii, a jej skomplikowana historia dodaje jej tylko uroku.