Interpretacja She Was - Camille

Piosenka „She Was” francuskiej artystki Camille to niezwykle poetycka i głęboka podróż przez życie pewnej kobiety, przedstawionej poprzez szereg symbolicznych transformacji w różne zwierzęta. Utwór z albumu Ilo Veyou (2011) to w istocie wzruszający hołd dla złożoności tożsamości, zmienności ludzkiego losu i nieuchronności przemijania. Camille, znana z eksperymentalnego podejścia do wokalu i skupiania się na „wibracji” słów, a nie tylko na ich dosłownym znaczeniu, stworzyła kompozycję, która porusza również dzięki swojej surowej, akustycznej estetyce. Warto wspomnieć, że album Ilo Veyou był nagrywany w XIV-wiecznym klasztorze, gdzie kaplica posłużyła do stworzenia warstw wokalnych, co z pewnością dodało utworowi atmosfery i głębi.

Każda zwrotka piosenki maluje odmienny portret bohaterki, ukazując jej różne oblicza w zależności od okoliczności życiowych. Kiedy „była w domu, była łabędziem” – symbolizującym elegancję, spokój i piękno w intymnym otoczeniu. Natomiast „kiedy wychodziła, była tygrysem”, drapieżnym i niezależnym, „nieprzywiązanym do nikogo w dziczy”. Ta dwoistość na samym początku piosenki od razu podkreśla wielowymiarowość kobiecej natury, zdolność do adaptacji i ekspresji różnych cech w zależności od kontekstu.

Motyw zmiany kontynuowany jest w kolejnych strofach. Gdy „zagubiła się, była ropuchą” – zwierzęciem nierzadko kojarzonym z niepozornością i bezbronnością. Znaleziona „na drodze”, otrzymała od narratora „wodę i różę”, a gdy „się wyciągnęła, wzeszło słońce”. To przejmujący obraz wsparcia i nadziei, gdzie proste akty dobroci pomagają jej odzyskać siły i rozkwitnąć na nowo. Refren „Go, Go, Go away” – powtarzany kilkukrotnie – zdaje się pełnić funkcję mantry, oddechu, lub symbolicznego pożegnania z kolejnymi etapami życia, podkreślając jednocześnie nieustanny ruch i zmienność.

Młodość kobiety opisana jest metaforą „krowy”, która „cały dzień doiła gwiazdy”. Ten niezwykły obraz może sugerować jej nurturujący charakter, być może poświęcenie, ale także czerpanie z niewidzialnych, duchowych źródeł. W tej części pojawia się też intrygująca i nieco prowokacyjna myśl: „nauczyła mnie, że kobiety, aby przeżyć, muszą być niewierne swoim dzieciom”. Ta linia, w kontekście późniejszych wypowiedzi Camille o macierzyństwie i złożoności kobiecości (w wywiadach omawiała swoje utwory z albumu OUÏ, które bezpośrednio dotykają tematu macierzyństwa i reprodukcji, mówiąc o „fontannie mleka” i połączeniu pierwiastka męskiego i żeńskiego), może być interpretowana jako wezwanie do zachowania własnej tożsamości i niezależności, nie pozwalając, by macierzyństwo całkowicie pochłonęło indywidualność kobiety. Wszakże Camille podkreślała, że kobiety nie powinny być „zawsze złe” w feminizmie, ale dążyć do pokoju i komplementarności. Kobieta ta była „damą z ptakiem”, co może symbolizować wolność, ducha lub po prostu jej wyjątkowość pośród „cudów świata”. Pytanie „czy to było pierwsze? czy ostatnie?” odnosi się do przekonania, że musiała mieć wiele żyć, co wzmacnia wrażenie jej tajemniczości i cykliczności istnienia.

W chorobie „była wielorybem” – cierpliwa i łagodna, czekająca, aż narrator zaśpiewa jej „najsłodsze melodie, by ulżyć w bólu”. To metafora spokoju i godności w obliczu cierpienia, a także uzdrawiającej mocy muzyki i bliskości. W starości zaś „była sową” – symbolem mądrości, refleksji i zdolności do widzenia tego, co ukryte. Kulminacja następuje w momencie śmierci: „kiedy umarła w moich ramionach, zdałam sobie sprawę, że była kotem”. Kot, niezależne, enigmatyczne, czasem dzikie stworzenie, zdaje się być prawdziwą esencją tej kobiety, jej najbardziej fundamentalną, nieuchwytną naturą, odkrytą dopiero w chwili ostatecznego pożegnania.

Piosenka kończy się osobistą refleksją narratora, który zastanawia się nad własną przyszłością i dziedzictwem: „czasami zastanawiam się, czy moje dziecko będzie miało jej oczy, by przejrzeć mnie. I kiedy umrę i narodzę się ponownie, czym będę? Kotem? Kamieniem? Drzewem?”. To uniwersalne pytania o ciągłość życia, reinkarnację i formy, jakie może przyjąć istnienie po śmierci, w kontekście nabytej wiedzy o złożoności ludzkiej duszy. Camille zaprasza do refleksji nad własnym życiem i wpływem, jaki wywieramy na świat. Utwór „She Was” to medytacja nad przemijalnością, tożsamością i głębokimi więziami międzyludzkimi, które pozwalają nam odkryć esencję zarówno innych, jak i nas samych.