Interpretacja Stargazer - Rainbow

Stargazer to utwór-epopeja, będący klejnotem na płycie Rising zespołu Rainbow z 1976 roku, i bez wątpienia stanowi jeden z najbardziej rozpoznawalnych hymnów heavy metalu. Tekst piosenki, autorstwa legendarnego wokalisty Ronniego Jamesa Dio, przedstawia tragiczną historię z perspektywy niewolnika w czasach starożytnego Egiptu. Opowiada o ludziach zmuszonych do budowy monumentalnej wieży z kamienia dla czarnoksiężnika, który, opętany ideą lotu, pragnie wznieść się do gwiazd.

Początkowe wersy od razu rzucają słuchacza w głąb beznadziejnej egzystencji niewolników: "High noon, oh I'd sell my soul for water / Nine years worth of breakin' my back". Obraz wyczerpującej, wieloletniej pracy i pragnienia wody oddaje intensywność ich cierpienia. Czarnoksiężnik jest przedstawiony jako eteryczna postać, "lżejsza niż powietrze", która unosi się, kontrastując z ich ciężką dolą. Ludzie, choć cierpią, trzymają się nadziei, że dzień lotu czarnoksiężnika przyniesie ulgę i koniec ich nieszczęść. W kolejnych zwrotkach powtarzają się motywy "In the heat and the rain / With the whips and chains / So many die", podkreślające brutalne warunki i śmiertelne żniwo ich wysiłku, często bez zrozumienia prawdziwego celu. To budowanie wieży z "flesh and bone" (ciała i kości) to metafora poświęcenia, życia oddawanego dla czyjejś obsesji.

W narracji piosenki silnie rezonuje motyw fałszywego idola lub mesjasza, którego obietnice prowadzą do zniszczenia. Czarnoksiężnik jest charyzmatyczny, a jego wizja latania do gwiazd hipnotyzuje tłumy, które ślepo za nim podążają. Ronnie James Dio, znany z zamiłowania do fantasy i starożytnej historii, stworzył tekst, który można interpretować jako moralitet o chciwości, ambicji i cenie, jaką płaci się za władzę kosztem innych. Sam artysta określał tę opowieść jako "moralitet" z punktu widzenia niewolnika.

Muzycznie utwór jest równie monumentalny jak jego tekst. Rozpoczyna się słynnym, krótkim solo na perkusji Cozego Powella, często cytowanym jako przykład jego umiejętności. Ritchie Blackmore, gitarzysta i lider zespołu, napisał główny riff piosenki, eksperymentując na wiolonczeli, instrumencie, na którym grał, gdy stracił zainteresowanie gitarą między 1975 a 1978 rokiem. Do nagrania zaangażowano Orkiestrę Filharmonii Monachijskiej, co nadało kompozycji symfonicznego, epickiego charakteru. Blackmore, znany ze swojego "bliskowschodniego" brzmienia, użył w solo skali frygijskiej dominantowej, co dodaje utworowi egzotyki i dramatyzmu. Wokal Dio jest często wskazywany jako jego najlepsze wykonanie, pełne pasji, emocji i charakterystycznego vibrato.

Kluczowy zwrot akcji następuje w przedostatniej zwrotce: "All eyes see the figure of the wizard / As he climbs to the top of the world / No sound, as he falls instead of rising / Time standing still, then there's blood on the sand". Wizja upadku zamiast triumfalnego lotu, i krew na piasku, jest szokującym uświadomieniem bezcelowości ich cierpień. Nadzieja pryska, a niewolnicy zostają z poczuciem beznadziei i pytaniem: "Now where do we go?". Jednak zakończenie utworu przynosi promyk nadziei i wyzwolenia. Narrator, widząc "rainbow rising" (wstającą tęczę), odzyskuje wolę i postanawia wrócić do prawdziwego "domu". To symboliczne odrodzenie, ucieczka od fałszywych obietnic i poszukiwanie własnej, autentycznej ścieżki. Niektórzy interpretują to jako moment, w którym niewolnicy, po śmierci czarnoksiężnika, odnajdują "światło w ciemności". Co ciekawe, tekst do "Stargazera" był jedynym, który został wydrukowany wewnątrz koperty albumu Rising, co podkreślał jego znaczenie. Utwór ten, wraz z "A Light in the Black", jest często cytowany jako jeden z najwcześniejszych przykładów power metalu, gatunku, który Dio pomógł ukształtować swoimi tekstami opartymi na fantasy i mitologii.