Interpretacja What I Am - Edie Brickell & The New Bohemians

„What I Am” autorstwa Edie Brickell & The New Bohemians to utwór, który zyskał popularność pod koniec lat 80., uderzając w nurt alternatywnego rocka z folkowymi i jazzowymi naleciałościami. Piosenka, która ukazała się jako pierwszy singiel z debiutanckiego albumu zespołu Shooting Rubberbands at the Stars w 1988 roku, szybko wspięła się na listy przebojów, stając się jednym z najbardziej rozpoznawalnych utworów dekady. Edie Brickell, autorka tekstu, napisała go wspólnie z gitarzystą Kennym Withrowem. Inspiracją do powstania tych charakterystycznych liryków była jej frustracja podczas zajęć z religioznawstwa na pierwszym roku studiów. Jak sama przyznała, irytowało ją „paplanie” i dogmatyzm, poczucie, że przyjęcie jakiejkolwiek dogmy „udaremnia cel ewolucji”.

Głównym przesłaniem utworu jest deklaracja prostoty i samoakceptacji, a także dystans do głębokich rozważań filozoficznych i religijnych, które często prowadzą do intelektualnego zadęcia. Edie Brickell śpiewa: „I'm not aware of too many things, I know what I know if you know what I mean” (Nie jestem świadoma zbyt wielu rzeczy, wiem to, co wiem, jeśli wiesz, co mam na myśli). Ten początkowy wers od razu ustanawia ton utworu, sugerując brak zainteresowania skomplikowanymi teoriami i nacisk na osobiste, intuicyjne rozumienie świata. Jest to postawa bliska egzystencjalizmowi, gdzie jednostka sama definiuje swoje znaczenie i nie polega na zewnętrznych systemach. Brickell eksploruje tematy indywidualności, autentyczności i absurdu, kwestionując rolę filozofii i religii w życiu człowieka.

Centralnym punktem utworu są liryczne metafory: „Philosophy is the talk on a cereal box. Religion is the smile on a dog.” (Filozofia to gadanie z pudełka po płatkach. Religia to uśmiech psa.) Te zręczne sformułowania deprecjonują te wzniosłe dziedziny, sprowadzając je do poziomu powierzchownej paplaniny i czegoś, co jest urocze, ale pozbawione głębszego, namacalnego znaczenia. Sugerują, że ludzie często próbują interpretować zbyt wiele w czymś, co jest proste, tak jak próbują znaleźć sens w uśmiechu psa, gdzie go nie ma. W drugiej zwrotce metafory ewoluują: „Philosophy is a walk on the slippery rocks. Religion is a light in the fog.” (Filozofia to spacer po śliskich skałach. Religia to światło we mgle.) Tutaj filozofia jest przedstawiona jako coś ryzykownego, co może doprowadzić do upadku i zranienia, zaś religia jako zwodnicze światło, które kusi do zbłądzenia z własnej ścieżki. Artystka zdaje się mówić, że nie ma sensu zagłębiać się w te dyscypliny, jeśli niosą ze sobą ryzyko utraty siebie.

Refren „What I am is what I am. Are you what you are - or what?” jest esencją piosenki, manifestem autentyczności i pytaniem rzuconym słuchaczowi o jego własną tożsamość. To powtarzające się zdanie podkreśla wolność jednostki w definiowaniu siebie, odrzucając potrzebę zewnętrznych etykiet czy dogmatów. Prośba „Choke me in the shallow water / Before I get too deep” jest dramatycznym apelem o powstrzymanie jej, zanim zanurzy się w zawiłe i potencjalnie niebezpieczne wody filozofii i religii, zanim straci poczucie własnego „ja”. Brickell tłumaczyła ten fragment jako wyraz irytacji, gdy wszyscy „zagłębiali się w wymyślanie rzeczy – 'Czy to oznacza to, a czy to oznacza tamto?' Po prostu byłam zirytowana, jakby, po prostu zabijcie mnie teraz, zanim tam dotrę i zgubię siebie i moje poczucie tego, kim jestem”.

Charakterystyczne dla utworu są także nierymowane wersy w obrębie zwrotek, co jest rzadkością w popowych piosenkach i podkreśla swobodny, naturalny styl Brickell. Jednak pewne rymy pojawiają się między zwrotkami, co świadczy o przemyślanej konstrukcji. Brzmienie utworu, z charakterystyczną „rozmytą” gitarą z efektem wah-wah i jazzującym basem bezprogowym, wyróżniało się na tle dominującego wówczas hair metalu i muzyki dance, oferując słuchaczom oddech świeżości. Edie Brickell dołączyła do New Bohemians w 1985 roku, po spontanicznym występie w klubie, który zmienił jej życie ze studentki sztuki i kelnerki, która „nienawidziła swojego życia”, w wokalistkę.

„What I Am” stało się ogromnym hitem, osiągając 7. miejsce na liście Billboard Hot 100 w USA i 1. miejsce w Kanadzie. Sukces utworu przyniósł zespołowi występ w programie Saturday Night Live w listopadzie 1988 roku, podczas którego Edie Brickell poznała Paula Simona. Pobrali się w 1992 roku i mają troje dzieci. Mimo że zespół jest często postrzegany przez pryzmat tego jednego przeboju, sama Brickell jest niezwykle wdzięczna za piosenkę, która „pozwoliła jej zobaczyć świat” i spełnić marzenia. Tekst ten, choć pozornie prosty, skłania do refleksji nad własnym wnętrzem, zachęcając do odrzucenia powierzchowności i odnalezienia prawdziwego „ja” poza narzuconymi ramami.