Interpretacja Farkasok Völgye Kárpát - Medence - P. Mobil

Piosenka „Farkasok Völgye Kárpát - Medence” („Dolina Wilków, Kotlina Karpacka”) węgierskiego zespołu hardrockowego P. Mobil, będąca tytułowym utworem z ich albumu wydanego w 2014 roku, stanowi głęboko poruszającą i historycznie zakorzenioną refleksję nad losami Węgier i ich mieszkańców. Tekst, którego autorem jest lider zespołu Schuster Lóránt, jest kroniką niekończących się walk i wyzwań, z jakimi mierzył się naród węgierski na przestrzeni wieków.

Utwór rozpoczyna się od wyliczenia kolejnych najeźdźców i obcych wpływów, które kształtowały historię Kotliny Karpackiej. „Róma katonái” (Żołnierze Rzymu) przypominają o starożytnym panowaniu rzymskim, a „Jézus kutyái” (Psy Jezusa) mogą symbolizować zarówno krzyżowców, jak i fanatyzm religijny, który niejednokrotnie prowadził do konfliktów. „Velence mérgei” (Trucizny Wenecji) mogą odnosić się do intryg politycznych i handlowych, które osłabiały region. Następnie pojawiają się „A kereszt lovagjai” (Rycerze krzyża), co ponownie odwołuje się do krucjat i chrystianizacji, często prowadzonej siłą. Dalsze wersy wymieniają „Tatárok segítői” (Pomocnicy Tatarów), nawiązując do niszczycielskich najazdów mongolskich, oraz „A szultán követei” (Posłańcy sułtana), co wyraźnie wskazuje na długotrwałą okupację osmańską. „A császár törvényei” (Prawa cesarza) symbolizują panowanie Habsburgów, a ponure „A sátán templomai” (Świątynie szatana) mogą odnosić się do wszelkich opresyjnych ideologii i reżimów, które próbowały zniszczyć węgierską tożsamość.

Refren „Nem maradt meg más, csak ez a föld, Nem maradt meg más, csakis a harc” (Nic innego nie pozostało, tylko ta ziemia, Nic innego nie pozostało, tylko walka) jest kwintesencją przekazu piosenki. Podkreśla on, że pomimo kolejnych dominacji i prób ujarzmienia, jedyną stałą wartością pozostaje ojczysta ziemia i nieustająca walka o jej zachowanie oraz o własną tożsamość. To mocne oświadczenie o niezłomności i determinacji narodu.

Centralnym, powtarzanym motywem jest „Farkasok völgye Kárpát - medence, örökre” (Dolina Wilków, Kotlina Karpacka, na zawsze). Metafora „Doliny Wilków” jest niezwykle sugestywna. Wilki są zwierzętami dzikimi, niezależnymi, walecznymi i terytorialnymi. Życie w „dolinie wilków” oznacza życie w miejscu, gdzie przetrwanie wymaga ciągłej czujności, siły i gotowości do obrony. Kotlina Karpacka, widziana w ten sposób, staje się areną nieustającej walki o byt, ale także miejscem, które, pomimo trudności, należy do tych, którzy są wystarczająco silni, by je bronić – do „wilków”, czyli Węgrów. To także symbol niezłomnego ducha i przywiązania do ojczyzny, która mimo wszystko pozostaje ich domem.

Druga część utworu przenosi nas w czasy nowożytne i współczesne, gdzie historia przynosi kolejne formy opresji. „A szabadság bombái” (Bomby wolności) to gorzka ironia, być może odnosząca się do wojen prowadzonych pod sztandarami wolności, które w rzeczywistości przynosiły zniszczenie i cierpienie. „A bitangok bitófái” (Szubienice łajdaków) wskazują na brutalne represje polityczne. Wersy „Sztalin hülyéi” (Głupcy Stalina) i „Lenin kápolnái” (Kapliczki Lenina) jednoznacznie potępiają ideologie komunistyczne, które po II wojnie światowej zdominowały Węgry, tworząc system oparty na posłuszeństwie i propagandzie. Najbardziej bolesne są odniesienia do „'56 árulói” (Zdrajcy z ’56), co symbolizuje tragiczną pamięć o stłumionym powstaniu węgierskim w 1956 roku i tych, którzy przyczynili się do jego upadku. „Kádár rajongói” (Fani Kádára) nawiązują do ery Jánosa Kádára, który, choć ustabilizował kraj po ’56 roku, jednocześnie był symbolem sowieckiej dominacji. Wreszcie, „A nagy fal téglái” (Cegły wielkiego muru) mogą oznaczać Żelazną Kurtynę, która oddzielała Węgry od reszty Europy, a „A rendszer gazdái” (Panowie systemu) to ci, którzy czerpali korzyści z komunistycznego reżimu.

Album „Farkasok Völgye Kárpát - Medence” został wydany w 2014 roku przez Grund Records. W 2023 roku doczekał się reedycji z odświeżonym dźwiękiem i zmienioną okładką, za którą odpowiadał grafik Gyula Havancsák, a masteringiem zajął się Péter Rozgonyi. Fakt, że album pierwotnie ukazał się jako dodatek do magazynu rockowego, a później trafił do sprzedaży, świadczy o jego znaczeniu i popularności w węgierskim środowisku muzycznym. Całość, zarówno pod względem muzycznym (skomponowanym przez Szebelédiego Zsolta), jak i tekstowym, jest surowym i szczerym hołdem dla narodowej historii, przypomnieniem o nieustannym oporze i głębokim przywiązaniu do ziemi, która jest świadkiem wszystkich zwycięstw i porażek. P. Mobil, jako zespół z długą i bogatą historią, ugruntował swoją pozycję jako głos węgierskiego rocka, często poruszający tematy patriotyczne i społeczne, a ten utwór jest tego doskonałym przykładem.